پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سیّد جواد طباطبایی (۲۳ آذر ۱۳۲۴ – ۹ اسفند ۱۴۰۱) استاد دانشگاه و پژوهشگر ایرانیِ فلسفه، تاریخ، حقوق و سیاست ،عضو پیشین هیئت علمی و معاون پژوهشی دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و مدیرِ گروه فلسفهٔ مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی بود.در اندک زمانی بعد از تدریس در دانشکاه، نزد دانشجویان دانشگاه تبریز محبوبیت فراوانی به دست آورد و کلاس‌های درس وی با دانشجویان رشته‌های گوناگون پر می‌شد. محبوبیت طباطبایی به اندازه‌ای رسیده بود که دانشجویان نام او را به عنوان یکی از استادان محبوب به دیوار دانشگاه زده بودند و به دیگر استادان دانشگاه هشدار می‌دادند که سطح خودشان را به اندازهٔ وی برسانند. به گفته حسن منصور، از استادان وقت دانشگاه تبریز، جلسه تأیید علمی طباطبایی برای استخدام به عنوان هیئت علمی، به دلیل نبود افرادی در اندازهٔ علمی طباطبایی، به شکل صوری برگزار و تأیید شد. اما در جریان استخدام رسمی، سنگ‌اندازی‌هایی انجام گرفت و در نهایت با وقوع انقلاب فرهنگی، استخدام او منتفی شد.با بازگشت به پاریس و ملاحظهٔ وقایع انقلاب، او دیدگاه‌هایی را که اشاره به سرقت انقلاب می‌کنند یا عوامل خارجی را دلیل انقلاب می‌دانند، سطحی دانسته و شناخت انقلابیون ایران از آزادی و دموکراسی را «بدوی و ابتدایی» می‌خوانْد. او بر آن بود که انقلاب ایران نمی‌توانست در جهت «تأسیس آزادی» باشد و آن را شکست مشروطه می‌دانست و در نتیجه، ناکامی پروژهٔ تجدد در ایران قلمداد کرد. از نظر وی: «میدان مبارزه برای حصول آزادی و استقرار نهادهای دمکراتیک، یک‌سره دراختیار روشن‌فکران آشفته‌ذهن و توده‌های متوهم قرار گرفت».طباطبایی عضوِ انجمن حکمت و فلسفه می‌شود، ولی در سال ۱۳۶۷ از آنجا اخراج می‌گردد. اخراج دوّمش از دانشکدهٔ اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی بود که، به گفتهٔ خودش، به «تحریک چند استاد سخت متوسط الاحوال» بود. او سپس به عضویت هیئت علمی دانشگاه تهران درآمد و معاون پژوهشی دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران شد. در همان زمان سردبیری نشریهٔ همین دانشکده را به عهده گرفت. او مدتی ممنوع از تدریس و سپس در سال ۱۳۷۴ اخراج شد.اگرچه خودش نمی‌دانست تحت چه عنوانی اخراج شده اما یکی از مسئولان به او می‌گوید که گفته شده طباطبایی لیبرال، لاییک، و ملی‌گرا است و از او می‌خواهد که اعتراضی به این اخراج بکند تا آن را بررسی کنند. در مقابل، طباطبایی می‌گوید که «من همانی هستم که هستم. واقعاً نه می‌دانند لیبرال چیست، نه ملی‌گرا و نه لاییک.پس از اخراج از دانشگاه تهران، طباطبایی به کار پژوهشی خود در مراکز دیگر ادامه داد و با امکاناتی که در پژوهشکده‌های فرانسه، آلمان و آمریکا فراهم آمد پژوهشی دربارهٔ تاریخ اندیشه در ایران را دنبال کرد. در فرانسه عضو مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه شد. در این کشور، با عضویت در هیئت علمی دایرةالمعارف فرانسه، برخی از مدخل‌های آن را تدوین کرد. او از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۵ در مؤسسهٔ مطالعات سیاسی-اقتصادی پرسش به تدریس فلسفه پرداخت. به‌مرور، به‌ویژه در دههٔ نود، تأکید او بر «امر ملی» بیشتر شد. او مدّتی نیز عضو هیئت علمی دائرةالمعارف بزرگ اسلامی بود.جواد طباطبایی برگزیدهٔ جشنوارهٔ فارابی سال ۱۳۹۶ شد و از رئیس‌جمهور ایران لوح تقدیر گرفت.طباطبایی که از سال ۱۳۹۷ برای درمان سرطان در آمریکا زندگی می‌کرد در شامگاه سه‌شنبه ۹ اسفند ۱۴۰۱ در بیمارستان هوگ ارواین ایالت کالیفرنیا روی در نقاب خاک کشید.

دکتر کریم مجتهدی، از استادان به نام فلسفه و از چهره‌های ماندگار ایران، درگذشت. مجتهدی متولد دهم شهریور ۱۳۰۹ در تبریز بود.زنده‌یاد کریم مجتهدی دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری خود را در دانشگاه سوربن فرانسه گذرانده بود و پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود را زیر نظر یکی از بزرگ‌ترین فلاسفه قرن بیستم ژان وال با عنوان «بررسی تحلیل استعلایی کانت» و رساله دکترای خود را با مشاوره هانری کربن نوشته بود.از مجتهدی نزدیک به ۳۰ اثر به جای مانده است. پیکر دکتر کریم مجتهدی چهره ماندگار فلسفه ایران سه‌شنبه (فردا) ساعت ۹ صبح از «پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» به سوی خانه ابدی‌اش در قطعه‌ نام‌آوران بهشت زهرا تشییع خواهد شد.درگذشت این استاد فلسفه را به جامعه علمی و فرهنگی و خانواده او تسلیت می‌گوییم.

پیکر محمدعلی اسلامی ندوشن که به گفته خانواده‌اش به صورت امانی در تورنتو کانادا به خاک سپرده شده بود، به ایران منتقل می‌شود. پیکر این فرهیخته فرهنگی -ادبی ، احتمالا در نیشابور و در جوار آرامگاه خیام و عطار به خاک سپرده شود.

مهمترین خوانشی که در ایران از ماجرای کربلا شده، خوانش دکتر علی شریعتی است که هنوز تاثیر آن وجود دارد و نمادسازی‌های آن انجام می‌شود. رویداد۲۴ در گزارشی به قلم علیرضا نجفی نشان داده که شریعتی چه روایتی از ماجرای امام حسین و کربلا مطرح کرد و پیامد‌های آن در جامعه مذهبی ایران چه بود.در فلسفه تاریخی که شریعتی منادی آن است، موتور محرک تاریخ چیزی نیست جز کین‌توزی و انتقام‌جویی. وی با خوانشی ایدئولوژیک از واقعه کربلا، آن را در ذیل نظریه کین‌توزانه خود قرار می‌دهد.

در آیین اعطای نخستین نشان عالی دانش در نماد آموزش عالی ایران به برگزیدگان نخستین نماد نشان عالی دانش در نماد آموزش عالی ایران، علاوه بر لوح تقدیر و نشان عالی دانش، ۲۰ قطعه سکه بهار آزادی اهدا شد.

وقتی بحث از موج چهارم شناخت بشری(ترکیب موج دوم شناخت یا دین با موج سوم یا علم) می شود(موج چهارم شناخت، موج غالب در آینده نزدیک کمتر از ده سال در کل دنیا بوده و تعیین کننده ابرقدرت های جدید خواهد بود)، نیازمندی به الگو و پارادایم های پیوند دهنده علم و دین مطرح شده و قرائت سنتی اضافه کردن احادیث و روایات در انتهای یک نظریه علمی یا مطلق گویی های کم بنیاد برتری یک بعد بر بعد دیگر، کنار نهاده شده است. در برداشت های اولیه از موج چهارم، علم با همراهی فلسفه و دین با همراهی عرفان ، در قالب درک اشتراکات ، با یکدیگر پیوند خویی نموده و در مرحله بعدی ، بحث حل تعارضات مطرح شده و در نهایت، باید شاهد زایش نظریات پایه و سپس پارادایم ها باشیم. حال جناب دکتر درخشان احتمالا کم اطلاع از این مباحث ، با نوعی تردستی برای فرار از پاسخ، برچسب اتهامی می زند و از گروهی بنام روزنامه نگاران منحط بحث می کند و تکفیر می نماید. آقای دکتر درخشان، ما به موسی عنی نژاد کاری نداریم، اما حاضریم در همین برنامه جهان آرا ، شما را به چالش بکشیم. ضمن بیان احترام مجدد به جایگاه علمی و شخصیتی تان، مشفقانه سفارش می کنم که چارچوب های اخلاقی، علمی، دینی، انسانی و حرفه ای را در مناظرات و تعاملات رعایت کنید. صبر سربازان بی جیره و مواجب گام دوم انقلابی فعال در حوزه رسانه و اتاق های فکر(سربازان علی) نیز حدی دارد. سربسته و خاضعانه عرض شد.

منابع شناخت را در نوعی تقسیم بندی قراردادی می توان به چهار دسته علم، تحلیل عقلانی(خردورزی)، شهود و وحی تقسیم بندی نمود.در بعد از انقلاب اسلامی، تاکیدات خاصی روی منبع آخر و منبع اول صورت پذیرفت و بدلیل حاکمیت قرائت های ایدئولوژیک، دو منبع دیگر یعنی تحلیل عقلانی(خردورزی) و شهود، به حاشیه رانده شدند. نکته جالب توجه اینکه زایش پارادایم های علمی تا حد زیادی وابسته به توسعه و تقویت خردورزی و تحلیل عقلانی است. غنی نژاد در این مناظره از گرایش اقتصاد نوشته شده توسط بنی صدر و بهشتی به سمت اقتصاد چپ گرا(کمونیست و مارکسیست) بدلیل حاکمیت روحیه انقلابی( ضد امپریالیسم و بحث اقتصاد اسلامی) می گوید و درخشان با نوعی قطبی سازی فضا به دنبال برچسب زدن است. این مناطره درس های خوبی برای تقویت کرسی های آزاداندیشی دارد.

سیدجواد طباطبایی، فیلسوف و نویسنده ایرانی، شب گذشته در سن ۷۷ سالگی در بیمارستانی در لس‌آنجلس درگذشت. ایشان در جامعه آکادمیک ایرانی با نظریه پردازی در اندیشه سیاسی ایران و تاریخ نگاری در اندیشه سیاسی غرب شناخته می‌شد. آثار پربار و حلقه موافقان و مخالفان کثیر او بر کسی پوشیده نیست. طباطبایی، بدون هیچ‌گونه تردیدی، یکی از بزرگ‌ترین اندیشه‌ورزان معاصر ایرانی است که همین امر لزوم پرداختن به دوران حیات، آثار، افکار و اندیشه‌هایش را دو چندان ضرورت می‌بخشد.اندیشه‌های سید جواد طباطبایی هواخواهان زیادی در میان دانشگاهیان و حتی عامه مردم پیدا کرده است. دایره ارادات نزدیکان به او به اندازه‌ای بوده که حتی مفهوم «حلقه سید جواد» یا «حلقه ایرانشهری‌ها» بر آن‌ها اطلاق شده است. در مقابل اندیشه سیاسی سید جواد، منتقدان بسیاری نیز داشته و دارد. از جمله انتقادات مطرح بر نظریه سیاسی سید جواد طباطبایی در دهه‌های اخیر در محور‌هایی همچون، محافظه‌کاری، نزدیک بودن تئوری‌های ناسیونالیسم افراط‌گرا (فاشیسم)، عدم انطباق با تحولات زمانه جدید، ناهمخوانی با زیست در خاورمیانه، طردگرا بودن گفتمان او، روشن نبودن منابع تحقیق، عدم انطباق اندیشه ایران‌شهری با واقعیت‌های جامعه ایرانی و غیرمنصفانه بودن دیدگاه او نسبت به مصلحان و روشنفکران دینی قابل جمع‌بندی است.

​شبان شهیدی مؤدب، از مدیران و صاحب نظران رسانه‌ای و سیاسی کشور، دیروز سه شنبه در سن ۷۰ سالگی در پاریس در گذشت.

برای کاترین رضوی، که سال‌ها با نهاد‌های بین‌المللی کار کرد و نماینده سازمان‌های غیردولتی کشور‌های آسیای غربی و مرکزی، شبکه جهانی سازمان‌های غیردولتی و جهانی محیط زیست از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ بود و علاوه بر آن رابط منطقه‌ای سازمان‌های غیردولتی غرب آسیا، کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی از سال ۱۳۸۰ تاکنون بود، الگوی مدیریت منابع طبیعی و حفظ آن، الگویی بومی بود.

علی رضاقلی در ۱۳۲۶ در شمیران به دنیا آمد. پدرش بنا بود. علی تحصیلات متوسطه را در رشته ادبی در ۱۳۴۶ در دبیرستان بهرام قلهک شمیران به پایان رساند و در همان سال به رشته علوم سیاسی دانشکده حقوق دانشگاه تهران راه یافت. وی در ۱۳۵۰ موفق به اخذ دانشنامه کارشناسی از دانشگاه تهران شد. در سال ۱۳۵۳ جهت ادامه تحصیل به دانشگاه سوربن و سپس مدرسه سیاسی مطالعات عالی پاریس رفت و جامعه‌شناسی سیاسی خواند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، پایان‌نامه دکترا را نیمه‌تمام رها کرد و به ایران بازگشت و به طور غیر رسمی به مطالعه و پژوهش در حوزه جامعه‌شناسی و اقتصاد سیاسی ایران پرداخت. او با نوشتن دو کتاب جامعه‌شناسی خودکامگی و جامعه‌شناسی نخبه‌کشی در صحنه جامعه‌شناسی ایران مطرح شد. اما قاسم خرمی با متنی بنام علی رضا قلی چه می‌خواست بگوید؟ اقدام به واکاوی آرای رضاقلی با زاویه دیدی بینا رشته‌ای (تاریخ، جامعه شناسی، اقتصاد، سیاست) نموده است. کسانی که با دکتر رضا قلی کار کرده اند می‌دانند که تم اصلی آرای او بر نوعی تبارشناسی تاریخی از شیوه ایجاد خودکامگی و توصیه به تحول آفرینی ریشه دار در اندیشه سیاسی حامی خودباوری و سازندگی تربیت شده توسعه گرا دارد.

علی رضاقلی، جامعه‌شناس و پژوهشگر بامداد امروز، هشتم فروردین‌ماه ۱۴۰۱ در ۷۵ سالگی بر اثر ناراحتی قلبی در یکی از بیمارستان‌های تهران از دنیا رفت. از این پژوهشگر کتاب‌های «جامعه‌شناسی خودکامگی» و «جامعه‌شناسی نخبه‌کشی» منتشر شده است. همچنین گردآوری و تنظیم درس‌گفتار‌های کلاس روش‌شناسی علوم انسانیِ عبدالکریم سروش و چاپ کتاب «درس‌هایی در فلسفه علم الاجتماع» در کارنامه او دیده می‌شود.

نهمین همایش پیشرفت و توسعه علمی کشور روز شنبه ۲۳ بهمن‌ماه ۱۴۰۰ توسط شورای انجمن‌های علمی ایران و با حمایت دانشگاه خاتم در محل سالن کنفرانس آن دانشگاه با حضور دکتر پیمان صالحی معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر مجید قاسمی رئیس شورای انجمن‌های علمی ایران، دکتر محمد جلالی دبیر کمیسیون انجمن‌های علمی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و جمعی از مدیران و اعضای هیأت مدیره انجمن‌های علمی ایران برگزار شد.

سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ مجلس از تخصیص هزار میلیارد تومان برای تکمیل مصلای تهران در قالب تهاتر نفت خام خبر داده است؛ خبری که بار دیگر پرونده ساخت مصلای تهران را که پس از سه دهه همچنان نیمه کاره است، باز کرد.

فاطمه مرنیسی نویسنده و جامعه‌شناس ممتاز مراکشی و نامی آشنا در جهان روشنفکری عرب، منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا است. او یکی از اثرگذارترین زنانی بود که توانست جنبش زنان مسلمان را تحت تاثیر قرار دهد و اینگونه وی را پایه‌گذار فمینیسم می‌خوانند.

آنچه در پی می‌آید، سحنرانی آیت الله آقای دکتر سیدمصطفی محقق داماد عضو پیوسته و رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم در مدرسه عالی شهیدمطهری است که به مناسبت روز جهانی فلسفه (۱۹ آبان ۱۴۰۰) ایراد شده است.

علامه طباطبایی علاقه‌مند به گفتگو با هانری کربن بود و در جلساتش با او آخرین دستاور‌های فلسفی در غرب را می‌شنید که از ماهیت شیعه برایش صحبت می‌کرد، اما برخی از انقلابیون این را برنمی‌تابیدند.

وقتی حنفی به عنصر «عقل» می‌پردازد سخت بر عقل غیرنقاد و فرمانبردار اشراق گرایی افراطی می‌تازد و می‌کوشد نقشی بسیار بنیادی برای عقل در بازخوانی سنت قائل شود. او «اجتهاد عقل محور» را مناسب‌ترین روش برای اثبات توانمندی وحی اسلامی و تبدیل شدن به بزرگترین دین مدرن می‌شمرد.

" مه‌لقا ملاح " معروف به مادر محیط زیست ایران صبح امروز هفدهم آبان ماه سال ۱۴۰۰ در سن ۱۰۴ سالگی درگذشت.

مجید مرادی ضمن اشاره به پروژه فکری حسن حنفی که مبنی بر عینیت‌بخشی به باور‌های اسلامی در جامعه و تولید الهیات انسان‌محور بود، تصریح کرد: ایشان معتقد بود که فهم سنتی مسلمانان را در حاشیه نگه می‌دارد و ما باید به متن تاریخ وارد شویم.